مبانی نظری تعریف کودک و نوجوان

مبانی نظری تعریف کودک و نوجوان

قسمتی از متن مبانی نظری و پیشینه

چارچوب نظری پایان نامه روانشناسی با موضوع تعریف کودک و نوجوان

کودک

2 – 2 – 1 تعریف کودک

به منظور دست یابی به تعریف کودک ، ابتدا باید آن را از حیث واژه شناسی معنا کرد : در زبان پارسی ، کودک در معنای کوچک ، به دختر و پسری گفته می شود که به حد بلوغ نرسیده باشند  . Infant  یا Child   رایج ترین واژه هایی هستند که در زبان انگلیسی درباره کودک استفاده می شود و منظور از آن کسی است که هنوز به سن بلوغ نرسیده است .  در زبان عربی هم به کودک ، صبی ، صغیر و طفل گفته می شود   . در اصطلاح حقوقی ، کودک یا صغیر به کسی اطلاق می شود که از لحاظ سن به نمو جسمی و روحی لازم برای زندگی اجتماعی نرسیده باشد. در تعیین مفهوم طفل، تبصره یک ماده 49، قانون سن مشخصی را برای تشخیص طفل در نظر نگرفته و بلوغ شرعی را مرز میان کودکی و کبر دانسته است      ( 30 ) .

2 – 2 – 2 دوران کودکی

وجه اشتراک هر سه تعریف بالا در پایان دوران کودکی است که همان بلوغ طبیعی می باشد . رسیدن کودک به این مرحله از حیات خود ، در نقاط مختلف جهان یکسان نیست ؛ عوامل متعددی چون وراثت و عوامل ژنتیکی ، چگونگی زیست و تغذیه و فاکتورهای محیطی تاثیر مستقیم در زندگی کودک داشته و می تواند منجر به بلوغ زودرس یا دیر هنگام کودک شود . چون کودکان در سن یکسانی به مرحله بلوغ نمی رسند ، لذا حقوق دانان در تعیین سن معینی ، به عنوان سن بلوغ کودکان با مشکل مواجه شده اند ، لذا برای رفع این مشکل در اغلب کشورهای جهان ، سن معینی را برای کودکان به عنوان زمان بلوغ مفروض می دارند  ( 30 ) . در قانون مدنی ایران لحظه تولد ، شروع دوران کودکی و در دختران با رسیدن به سن 9 سال تمام قمری و در پسران در سن 15 سال تمام قمری به پایان می رسد . بنابراین از نظر قانون مدنی ، دختری که 9 سال تمام قمری و پسری که 15 سال تمام قمری دارد بالغ محسوب می گردد و می تواند همچون فردی بزرگسال کلیه معاملات و و اعمال حقوقی را انجام داده و از این سن مسوولیت کیفری آن ها شروع می شود (31) . ولی سن مذکور در کلیه امور حقوقی و سیاسی ( سن ازدواج ، تملک مالی و ... ) یکسان نبوده و در واقع قانون گذار با توجه به قوه درک و تمیز کودک واهمیت اقدام و عملی که باید انجام دهد سن معینی را مشخص نموده که در واقع پایان کودکی در آن مسایل خاص می باشد . این مغایرت های قانونی نشان می دهد که در قوانین ایران هنوز سن واحدی برای تشخیص  (( کودک))  وجود ندارد (30) . پس از تصویب کنوانسیون حقوق کودک ، حداکثرسن برای کودکان به 18 سال افزایش یافته است. طبق ماده 1 پیمان نامه حاضر ، منظور از کودک هر انسان دارای کمتر از 18 سال است ، مگر این که طبق قانون قابل اعمال در مورد کودک ، سن قانونی کمتر تعیین شده باشد  (32) .

...

از آنجایی که مطالعه حاضر در جستجوی تجارب مددجویان مقیم کانون اصلاح و تربیت از سکونت در این مکان است ، از میان مسایل و مشکلات گوناگون نوجوانان ، به توضیح پیرامون مباحث بزهکاری آنان می پردازد .

1.  نجفی توانا ، علی (1382) . بزهکاری اطفال و نوجوانان  . تهران : انتشارات راه تربیت .

2.  غفوری غروی ، سید حسن ( 1359 ) . انگیزه شناسی جنایی کودکان – درباره بزهکاری اطفال و نوجوانان در ایران . تهران : انتشارات دانشگاه شهید بهشتی .

3.  عباچی ، مریم ( 1380 ) . حقوق کیفری اطفال . تهران : انتشارات مجمع علمی و فرهنگی مجد .

4.  دانش ، تاج زمان ( 1385 ) ، طفل بزهکار کیست ؟ روش اصلاح و تربیت او چیست ؟ ، تهران : انتشارات کیهان .

5.  محمود نژاد ، خاتون ( 1380 ) . مقایسه جو روانی خانواده نوجوانان عادی و بزهکار . پایان نامه کارشناسی ارشد . دانشگاه الزهرا . دانشکده پرستاری و مامایی .

6.  راهب ، غنچه  (1380-1379) . بررسی عوامل خانوادگی موثر در گرایش نوجوانان دختر ساکن شهر تهران به بزهکاری . پایان نامه کارشناسی ارشد . دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی .

7.  پویا ، رحیم (1384 ) . مقایسه عملکرد خانواده­های دختران نوجوان بزهکار و غیر بزهکار ، پایان نامه کار شناسی ارشد،  دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی .

8.  جوانمرد ،کرم الله (1390 ) . پایگاه اجتماعی – اقتصادی خانواده و بزهکاری نوجوانان ، تهران : انتشارات جامعه شناسان .

9.  علی نیا جنگلی ، وهاب (1390 ) .  تاثیر مداخلات مددکاری اجتماعی گروهی با رویکرد شناختی – رفتاری بر میزان سازگاری کودکان بزهکار – پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی .

1.  دانش ، تاج زمان ( 1386 ) . دادرسی اطفال بزهکار در حقوق تطبیقی ، تهران ، انتشارات میزان.
2.   تاریخچه و اهداف تاسیس کانون اصلاح و تربیت تهران ( 1391) . کانون اصلاح و تربیت تهران ، برگرفته از سایت www.vista.ir/article/226440
3. کمالان ، سید مهدی ( 1388) .  قانون زندان ها ، چاپ اول ، تهران : انتشارات کمالان  .
4. آمار محرمانه سازمان زندان ها – کانون اصلاح و تربیت استان تهران، 1391 .
5. صلاحی ، جاوید (1388 ) . بزهکاری اطفال و نوجوانان ، چاپ چهارم ، انتشارات بنیاد حقوقی میزان.
6. الرود، پ  و رایدر ، آر . دادرسی ویژة نوجوانان . ناظر علمی : دکتر علی کاظمی . مترجمان : احمدرضا علیزاده ، دكتر محمد بارانی . ص ( 1392 ) . چاپ اول . تهران : انتشارات علامت .
7. پرن فر  شیما ( 1386 ) .  سیاست های اجتماعی مناسب کودکان کار خیابانی ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی .
8. صدیق سروستانی  رحمت الله (1383 ) . آسیب شناسی اجتماعی ، تهران :  انتشارات دانشگاه تهران .
9. احمدی  حبیب (1380) .  جامعه شناسی انحرافات اجتماعی ، تهران : انتشارات زر .
10.  نور محمدی ، حسن  ( 1390 ) . بررسی مقایسه ای اختلالات روانی نوجوانان بزهکار و عادی ( 8 – 14 ساله قزوین ) . نشریه علوم تربیتی . اصلاح و تربیت . شماره 107 . ص : 17 – 21 .
11. انصاری ، غلامرضا . بابایی ، نعمت . جغتایی ، محمدتقی . چابک ، علی . رزاقی ، عمران محمد . رفیعی ، حسن . شریفیان ثانی ، مریم . فکری ، رضا . طالبی ، محمدعلی . فتحی ، مرتضی . کاکویی ، حسین . کمالی ، محمد . مدنی ، سعید . ( 1379 ) . به سوی نظام جامع رفاه اجتماعی . تهران : انتشارات سازمان بهزیستی کشور و دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی .
12. لشگر آرا فرهاد ، سلطانی شهره ( 1383 ) ؛ نظرخواهی از جوانان زندانی در موفقیت آنان موثر است . مجله علوم تربیتی . اصلاح و تربیت . شماره 25 ؛ ص: 7 تا 9 .
13. سجادی حمیرا ، بیگلریان ، اکبر ( 1390 ) ؛ راهنمای نگارش پایان نامه ؛ تهران : انتشارات دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی .
14. محدث  محسن (1388 ) ؛ مقایسه تطبیقی تاثیر مجازات زندان با مجازات های جایگزین در پیشگیری از تکرار جرم ، چاپ اول ، تهران : انتشارات موسسه فرهنگی نگاه بینه .
    1.  Hammell K . W .  , Carpenter C . ( 2004 ) . " Qualitative research in evidence based rehabilitation " . 2 ^nd edn . Churchill Livingstone .p : 156 – 163 .
    ...